آزمونهای عملکردی درارزشیابی توصیفی وانواع آن
آزمونهای عملکردی یکی از انواع آزمونهایی است که در ارزشیابی توصیفی مورد توجه قرار گرفته است . این آزمونها به قصد ارزشیابی از عملکرد واقعی دانش آموز طراحی و اجرا می شود و در واقع موقعیتی را برای دانش آموز فراهم می آورد که آنچه از مهارت و دانش کسب کرده است از خود بروز دهد . آزمونهای عملکردی معمولاً نیاز به پاسخ حرکتی یا دستی دارند و عموماً اما نه همیشه شامل دستکاری تجهیزات و وسایل عینی است که مقابل آزمونهای قلم – کاغذی مرسوم قرار می گیرد . در طراحی آزمونهای عملکردی رعایت نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد که عبارتند از :
اهداف آموزشی مورد نظر را مشخص نمایید .
تکلیف یا فعالیت مناسب با هدف مورد نظر را مشخص کنید .
دانش پیش نیاز تکلیف مورد نظر مشخص شود .
دانش آموزان دانش و اطلاعات لازم برای انجام آزمون عملکردی را فرا گرفته باشند .
مواد و وسایلی را که دانش آموزان برای انجام و اجرای آزمون نیاز دارند مشخص نمایید .
روش ارزشیابی از محصول کار دانش آموز مشخص گردد .
انواع آزمونهای عملکردی :
1 – آزمون کتبی عملکردی : این آزمون عمدتاً بر کاربرد آموخته ها در موقعیتهای عملی یا شبیه سازی تاکید دارد .
مثال : نوشتن یک داستان کوتاه
ساختن یک نقشه ی آب و هوایی
طراحی یک لباس
نقشه ی یک آزمایش علمی
2 – آزمون شناسایی : در این آزمون به نکات ضعف یک پدیده پی می بریم و شیوه های عملی رفع مشکل را شناسایی می کنیم .
مثال : وقتی دانش آموز روش درست حل یک مسئله ی ریاضی را تشخیص دهد .
پیدا کردن اشکال مداری که لامپ آن روشن نمی شود .
3 – انجام عملکرد در شرایط شبیه سازی شده : در این آزمون از دانش آموزان خواسته می شود تا در یک موقعیت شبیه سازی شده یا خیالی ، همان اعمالی را انجام دهد که در موقعیتهای واقعی ضروری اند .
مثال : فرض کنید اینجا یک کلاس است و شما به عنوان یک معلم 5 دقیقه در باره ی مسائل آموزشی صحبت کنید .
انجام تنفس مصنوعی روی یک مصدوم
ضربه زدن به یک توپ خیالی
انجام حرکات مختلف شنا در بیرون آب
4 – نمونه ی کار : در روش نمونه ی کار که نزدیکترین روش سنجش به عملکرد واقعی است ، فراگیران در محیط طبیعی سنجش می شوند .
مثال : آزمون رانندگی در شرایط واقعی
در ریاضی از دانش آموزان خواسته می شود با ابزاری که در اختیار دارند یک مکعب با ابعاد معینی بسازند .
منابع مورد استفاده :
ارزشیابی در خدمت آموزش ، دکتر طاهره رستگار
مقدمه ای بر ارزشیابی کیفی آموخته های فراگیران ، مهدی فراهانی
راهنمای اجرای ارزشیابی توصیفی ، دکتر محمد حسنی